അറുപത്തിയൊൻപതാമത് ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരങ്ങൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ‘പുഷ്പ’ സിനിമയിലെ പ്രകടനത്തിന് അല്ലു അർജുൻ മികച്ച നടനായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അതേസമയം ആലിയ ഭട്ടും കൃതി സനോണും മികച്ച നടിമാർക്കുള്ള പുരസ്കാരം പങ്കുവച്ചു. മികച്ച സംവിധായകനുള്ള പുരസ്കാരം നിഖിൽ മഹാജൻ (മറാഠി ചിത്രം: ഗോദാവരി) സ്വന്തമാക്കി. മിമി എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ പങ്കജ് ത്രിപാഠിയാണ് സഹനടനുള്ള പുരസ്കാരം നേടിയത്. കശ്മീർ ഫയൽസിലെ പ്രകടനത്തിലൂടെ പല്ലവി ജോഷി സഹനടിക്കുള്ള പുരസ്കാരവും നേടി.
2021ൽ സെൻസർ ചെയ്ത സിനിമകളായിരുന്നു അവാർഡിന് പരിഗണിച്ചത്. ഫീച്ചർ ഫിലിം വിഭാഗത്തിൽ 31 വിഭാഗങ്ങളിലും നോൺ ഫീച്ചർ വിഭാഗത്തിൽ 23 വിഭാഗങ്ങളിലുമാണ് പുരസ്കാരം. 24 ഭാഷകളിൽ നിന്നായി 280 സിനിമകളാണ് ഫീച്ചർ ഫിലിം വിഭാഗത്തിൽ മത്സരിച്ചത്.
അതേസമയം മികച്ച നവാഗത സംവിധായകനുള്ള ഇന്ദിരാഗാന്ധി പുരസ്കാരം ‘മേപ്പടിയാൻ’ ചിത്രത്തിലൂടെ വിഷ്ണു മോഹൻ സ്വന്തമാക്കി. നടൻ മാധവന് സംവിധായകനും നായകനായുമെത്തിയ ‘റോക്കട്രി: ദ് നമ്പി ഇഫക്റ്റ്’ ആണ് മികച്ച ചിത്രത്തിനുള്ള പുരസ്കാരം നേടിയത്. ‘ഹോം’ സിനിമയിലൂടെ മലയാളത്തിന്റെ ഇന്ദ്രൻസ് പ്രത്യേക ജൂറി പുരസ്കാരവും നേടി. മാത്രമല്ല, മികച്ച മലയാള ചിത്രത്തിനുള്ള പുരസ്കാരവും റോജിൻ തോമസ് സംവിധാനം ചെയ്ത ‘ഹോമിന് തന്നെയാണ്.
നോൺ ഫീച്ചർ വിഭാഗത്തിൽ മികച്ച ആനിമേഷൻ ചിത്രമായി മലയാളിയായ അതിഥി കൃഷ്ണദാസ് സംവിധാനം ചെയ്ത ‘കണ്ടിട്ടുണ്ട്’ സ്വന്തമാക്കി. മികച്ച ഓഡിയോഗ്രഫിക്കുള്ള പുരസ്കാരം ‘ചവിട്ട്’ എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനാണ്. അതേസമയം ജോജു ജോർജ് നായകനായെത്തിയ ‘നായാട്ട്’ എന്ന സിനിമയിലൂടെ മികച്ച തിരക്കഥയ്ക്കുള്ള പുരസ്കാരം ഷാഹി കബീർ നേടി. മികച്ച പാരിസ്ഥിതിക ചിത്രമായി കൃഷാന്ദ് സംവിധാനം ചെയ്ത ‘ആവാസ വ്യൂഹമാണ് നേടിയത്. ‘സർദാര് ഉദ്ദം’ ആണ് മികച്ച ഹിന്ദി ചിത്രത്തിനുള്ള പുരസ്കാരം നേടിയത്.